Andora, Księstwo Adnory - małe państwo położone w Pirenejach na granicy francusko-hiszpańskiej. Nazwa
Flaga Andory
wywodzi się prawdopodobnie z języka nawarryjskiego od słowa anduriall, oznaczającego kraj pokryty zaroślami. Gospodarka opiera się na turystyce. Adnora jest podzieona na 7 parafii.
Historia[]
W 803 roku Karol Wielki przejął od muzułmanów tereny. Natomiast w 843 wnuk cesarza przekazał te tereny hrabiemu de Urgel. Niecałe trzysta lat później hrabia przekazał dobra biskupom miasta Seo de Urgel. Potem doszło do sporu o te ziemie między biskupami, a hrabiami de Foix. Zakończyłl się on w 1278, gdy biskup i hrabia zostali współrządcami. W 1607 król Henryk ogłosił, że obok biskupa Seo de Urgel współzwierzchnkiem Andory będzie głowa państwa francuskiego. W 1799 rewolucja francuska zakończyła okres zwierzchnictwa Francji nad Andorą. Jednak siedem lat później Napoleon ponownie zjawnił się tu, aby zapobiec inwazji Hiszpanii. Pierwsze kroki ku demokracji postawiono w 1866 (Nova Reforma). W I wojnie światowej brała udział jako przeciwnik Niemiec, ale nie uczestniczyła w walkach. Natomiast w czasie II wojny światowej była neutralna, ale pokój z Niemcami zawarto dopiero w 1958. Co ciekawe, rosyjski awanturnik, Borys Skossyreff ogłosił się w 1934 królem Andory. Zakończyło się to dla niego aresztowaniem. Prawa wyborcze kobiety uzyskały tu w 1970, natomiast w 1993 przyjęto nową konstytucję, zmniejszającą wspływy książąt. W 1999 przyjeto euro, a w 2005 wybory wygrali liberałowie.
Geografia[]
Kraj jest w całości pokryty górami. Powierzchnia wynosi 468 km2, a średnia wysokość 1996 m.n.p.m. najdłuższą rzeką jest Valira, a największym miastem i stolicą jest Andora La Vella. W Andorze panuje klimat podzwrotnikowy śródziemnomorski. Do zasobów naturalnych kraju zalicza się żelazo, miedź, ołów, drewno.
Mapa[]
|
Albania • Andora • Austria • Belgia • Białoruś • Bośnia i Hercegowina • Bułgaria • Chorwacja • Czarnogóra • Czechy • Dania • Estonia • Finlandia • Francja • Grecja • Hiszpania • Holandia • Irlandia • Islandia • Kazachstan • Liechtenstein • Litwa • Luksemburg • Łotwa • Macedonia • Malta • Mołdawia • Monako • Niemcy • Norwegia • Polska • Portugalia • Rosja • Rumunia • San Marino • Serbia • Słowacja • Słowenia • Szwajcaria • Szwecja • Turcja • Ukraina • Watykan • Węgry • Wielka Brytania • Włochy |